тау асуларын алу

(Захват перевала в горах)

шабуыл барысында бірден жүріп келе жатып жүргізіледі. Бұл кезде қарсылас асу қорғанысын ұйымдастырмастан бұрын, рота (взвод) жаяуланып, шегініп бара жатқан қарсылас қимылының алдын алады және асуды (сайға кіреберісті, өткелді) жүріп келе жатып алады. Рота асуды басып алу міндетін орындай отырып көршілермен өзара әрекеттесе күшейту құралдарымен бірінші кезекте асуға жақын жатқан биіктікті (биіктіктерді) алуға тиіс, ал сонан соң асуды тікелей қорғап тұрған қарсыластың тылы мен қапталына шұғыл кіріп, оны жедел түрде жойып, шабуылды екпінді жалғастырады. Ротаны қолдаушы артиллерия мен минаатарлар қарсыластың биіктікте орналасқан атыс құралдарын жояды, ал биіктікке ие болған кезде асуды тікелей қорғайтын немесе оның кіреберісін қалқалайтын қарсыласқа атысты шоғырландырады. Рота пулеметтері мен зеңбіректерінің бір бөлігі асуды тікелей қорғап тұрған қарсыласты маңдайшептен ату үшін пайдаланылады. Асуда бекіну үшін тапсырма алған соң рота командирі жекеленген барлау шолғындарын алға, ал қажетті жағдайда қапталдарға жібереді, атыс құралдарын жинақтайды және айнала қорғанысты ұйымдастырады. Ротаға берілген инженерлік-саперлік бөлімшелер тездетіп қажетті орындарда минасыздандыруды немесе мина кедергілерін қондыру-ды жүргізеді. Терең өзендер мен сайлардан (каньон) өту аспалы жолдар мен арнайы көпірлерді пайдаланумен жүзеге асырылады. Бөлімшелер аға бастықтың нұсқауы бойынша қарсы жағаға тікұшақпен түсірілуі мүмкін. Таулы жерлерде түнде, жергілікті жердің қарқынды жарықтандырылуы кезінде де көптеген қараңғы жерлер болуы мүмкін. Оларды шабуылдаушы бөлімшелер қарсыласқа жасырын жақындау және кенеттен шабуылдау үшін пайдаланады. Қарсыласқа жақындау ұрыстық ретпен немесе бөлімшелердің тереңдікке жазылған лектерімен жүзеге асырылады. Түнде таулы жерлерде шабуыл кезінде бөлімше қимылының табысы көбінесе бөлімшелердің батыл және ынталы әрекеттеріне және қарсыластың тылы мен қапталына соққы беру үшін таулы жерлердің ерекшелігін дұрыс пайдалануына байланысты. Жеке құрамға түнгі шабуылға дайындалу, әсіресе жергілікті жерді, шабуыл объектісін, оған жылжу жолын және бағдарларын терең зерттеу үшін уақыт жарық мезгілде беріледі. Бөлімшелер шабуыл жасау үшін бастапқы тұрақтарын мүмкіндігінше қарсыласқа жақын орналастырады.